Tophane Çivici Limanı Camii / 'İzârî Mehmed Efendi Camii
Tophane Çivici Limanı Camii / 'İzârî Mehmed Efendi Camii
Tophane Çivici Limanı Camii / 'İzârî Mehmed Efendi Camii

Tophane Çivici Limanı Camii / 'İzârî Mehmed Efendi Camii

İstanbul ili, Beyoğlu ilçesi,Kılıç Ali Paşa Mahallesi, 2499 ada, 13 Parselin Sultan IV Murad devri çavuşlarından olan Mahmud Çavuş, burası çimenlik-sofa bir namazgâh iken, yağmurdan korumak için üstünü çatı ile kapamış, sonradan mescide dönüşmüştür. Mescid bir yangında yandığından, Divân-ı Hümayun Tahsil kalemi kesedarlarından İzâri Hacı Mehmed Efendi tarafından kagir, fevkâni,  kubbeli ve taş-tuğla örmeli minareli olarak 1153/1740 tarihinde  yeniden inşâ ve ihyâ edilmiştir. 

‘İzârî  Hacı Mehmed Efendi ise, 1169/1755-1756 yılında vefat etmiş olup, Câmii’nin hazîresinde defnedilmiştir. İzârî El-hâcc Mehmed Efendi’nin hâcegân kavuklu büyükçe mezar şahidesinde şu kitâbe okunmaktaydı:


هوالخلّاق الباقی

صاحب الخيرات و الحسنات

و راغب الصدقات و المبرّات

مرحوم و مغفور المحتاج الی رحمة

ربّه الغفور سابقا ديوان همايون

كيسه داری عذاری الحاجّ محمّد

افندی روحيچون الفاتحه

سنه ١١٦٩

Huve’l-Hallâku’l-Bâkî

Sâhibu’l-Hayrât Ve’l-Hasenât

Ve raâğibu’s-Sadakât ve’l-müberrât

Merhûm ve mağfûr el-Muhtâc ila rahmeti

Rabbihi’l-Ğafûr sâbıkan Dîvân-ı Hümâyun

Kîsedârı İzârî El-Hâcc Muhammed

Efendi ruhu içün El-Fâtiha

Sene 1169


Camii, kârgir,  fevkânî, kubbeli olup  kubbe kasnaklarında birer revzene (pencere) bulunmaktaydı, üst pencere söveleri  yuvarlak/kavisli, kesme taş ve tuğla karışımı duvar örgülü bir camii binasıydı. Camii duvarları ve minaresi sonraki tamirlerde sıvanmıştır.  Yanındaki mektep binasının yapısı ve mimarisi ile ne zaman yıkıldığıyla alakalı elimizde bir bilgi bulunmamaktadır.  Çivici Limanı/İzârî El-Hâcc Mehmed Efendi Câmii 1956 yılında, Meclis-i Mebûsan Caddesi açılırken, İzârî Mehmed Efendi’nin mezarı ile birlikte tümü ile ortadan kaldırılmıştır.

Derneğimizce (İSTED) 2014 yılında tesbiti yapılan Tophane Çivici Limanı/”İzârî Mehmed Efendi Camii’nin tescili için İlgili Kurul’a yeterli Tarihsel Araştırma bilgi, belge ve fotoğrafla müracaat edilmiştir. 2018 yılında tescil ettirilmiştir.